Opis szukania Jezusa nie tylko zawiera głębię teologiczną, ale jest równie bogaty w treści egzystencjalne, ciągle aktualne i żywe, które należy wydobyć. Perykopa ta prostemu człowiekowi stawia szereg pytań. Oto niektóre z nich: Dlaczego Jezus, który „był poddany” swym Rodzicom (Łk 2,51), został bez ich wiedzy w Jerozolimie (Łk 2,43)? Rozumiemy w tym kontekście wyrzut Matki: „Synu, czemuś nam to uczynił...” (w. 48). Dlaczego to uczynił? Dlaczego nie zauważyli tego Jego Rodzice - najlepsi i najświętsi? Dlaczego nie szukali Go natychmiast? Dlaczego nie rozumieli Jego słów?
Jezus sam wyjaśnia swoje postępowanie. Na pełne wyrzutu słowa Matki odpowiada: „Czemuście Mnie szukali? Czy nie wiedzieliście, że powinienem być w tym, co należy do mego Ojca?” (Łk 2,49). Najpierw sprawy Ojca... Na pierwszym miejscu sprawy Ojca. Tam powinien być. Tak było przez całe życie: „Moim pokarmem jest wypełniać wolę Tego, który Mnie posłał, i wykonać Jego dzieło” (J 4,34). Sprawy Ojca, wola Ojca, miłość Ojca muszą być zawsze na pierwszym miejscu. Sprawy nawet najbardziej ukochanych Rodziców muszą im ustąpić. Wyraża się w tym świadomość misji i posłannictwa Jezusa. Jego święci Rodzice nie rozumieli tego; oni też szli naprzód w wierze, która jest jeszcze widzeniem niejasnym (1 Kor 13,12).
Dlaczego ci najlepsi Rodzice nie zauważyli, że Jezus został w Jerozolimie? Uczynili to dla nas, dla naszego pouczenia (1 Kor 10,11; 2 Tm 3,16-17). Chcieli dać nam lekcję na wszystkie czasy: Jezusa można zgubić! Nieszczęście to może się przydarzyć każdemu, jeśli przydarzyło się tak świętym ludziom jak Maryja i Józef. Może się przydarzyć tym, którzy żyją w świecie, wśród pokus i niebezpieczeństw i tym, co żyją za klauzurą. Ta zguba sprawia ból serca. Gubiąc Jezusa, gubi się równocześnie chrześcijaństwo. Nie ma bowiem chrześcijaństwa bez żywego związku z Jezusem. Można Go zgubić również przez małe niewierności. Powoli można tracić związek z Jezusem, laicyzować się. Zatem memento: Jezusa można zgubić!
Ale opis szukania i znalezienia Jezusa zawiera również lekcję radosną, podnoszącą na duchu. Zagubionego Pana można na powrót odnaleźć i spotkać. I może najciekawszym wątkiem tego urywku Ewangelii jest szukanie Pana Jezusa. Łukasz nawiązał tu do bardzo ulubionego w Biblii wątku szukania Boga: „Wtedy będziecie szukali Pana, Boga waszego i znajdziecie Go, jeżeli będziecie do Niego dążyli z całego serca i z całej duszy” (Pwt 4,29). Szukanie Boga jest ulubionym motywem Psalmów: „Boże, Ty Boże mój; Ciebie szukam; Ciebie pragnie dusza moja, za Tobą tęskni moje ciało, jak ziemia zeschła, spragniona, bez wody” (Ps 63,2). W Nowym Testamencie szukanie Boga staje się szukaniem Chrystusa. Maryja jawi się przed nami jako ewangeliczny wzór szukania Jezusa. Dlatego należy się przyjrzeć, jak Ona Go szukała. „Z bólem serca szukaliśmy Ciebie...” Zgubienie Jezusa było dla Niej bólem serca. Bez Jezusa było Jej źle. I dobrze jest w życiu człowieka, gdy boleje, że zgubił Jezusa. To kieruje go na drogę szukania. Źle jest wtedy, gdy człowiek dobrze się czuje bez Jezusa, gdy nie ma żadnego zapotrzebowania wewnętrznego, gdy nie ma głodu.
To maryjne szukanie zagubionego Jezusa ma dwa wątki, dwa kierunki. Pierwszy - „szukali Go wśród krewnych i znajomych” (w. 44), wśród ludzi, przez ludzi i przy pomocy ludzi. Człowiek prowadzi Chrystusa do drugiego człowieka - jest to częsty motyw w teologii Janowej. Andrzej znalazłszy Chrystusa, prowadzi do Niego swego brata Piotra: „Znaleźliśmy Mesjasza - to znaczy: Chrystusa. I przyprowadził go do Jezusa” (J 1,41n.). Podobnie uczynił Filip: przyprowadził do Jezusa Natanaela, swego przyjaciela (J 1,45). Wśród ludzi i przez ludzi można spotkać Chrystusa. Simone Weil w jednym z listów do ojca Perrin pisała: „Nic tak nie prowadzi do Boga jak przyjaźń przyjaciół Boga”. Drugi kierunek szukania - to świątynia. „Odnaleźli Go w świątyni” (Łk 2,45). Tam jest Jego właściwe miejsce. W świątyni, na modlitwie, na słuchaniu słowa Bożego można odnaleźć Jezusa.
Scena zagubienia Jezusa kładzie się na naszej drodze jak memento, jak znak ostrzegawczy: „Jezusa można zagubić!” Można Go utracić na zawiłych ścieżkach współczesnego świata. Może to nastąpić nagle - przez grzech, częściej jednak - stopniowo w sposób niedostrzegalny.
Ewangeliczna istota nabożeństwa do Maryi polega na ciągłym szukaniu z Nią Jezusa i odnajdywaniu Go. Tak samo jak wraz z Nią szukał Jezusa św. Józef. Razem się smucili i razem radowali z odnalezienia Pana. A więc wraz z Maryją idziemy do jedynego Pośrednika - Jezusa. Ona wie, jak i gdzie Go szukać. Jeśli Jej zawierzymy, znajdziemy Go.