88 lat temu, 6 października 1937 roku w Markowej urodziła się bł. Barbara Ulma, jedno z siedmiorga dzieci bł. Wiktorii i Józefa Ulmów. Jej krótkie życie, przerwane przez niemieckich okupantów, stało się częścią historii o odwadze i solidarności, która łączy pamięć Polaków i Żydów.
Rodzina Ulmów prowadziła w Markowej niewielkie gospodarstwo. Głowa rodzina - Józef - zajmował się m. in. sadownictwem, hodowlą pszczół i jedwabników. Ponadto pasjonował się fotografią i nowoczesnymi technologiami, Wiktoria dbała o dom i wychowanie dzieci. Na zachowanych zdjęciach widać codzienność ich życia - zwykłą, pogodną, zakorzenioną w wierze i pracy.
Pomoc udzielona z przekonania
Podczas okupacji niemieckiej Ulmowie zdecydowali się ukrywać ośmioro Żydów z rodzin Goldmanów, Grünfeldów i Didnerów. Byli świadomi ryzyka, ale kierowali się sumieniem. W Biblii Józefa i Wiktorii Ulmów znaleziono podkreślenia i słowo "tak" przy przypowieści o miłosiernym Samarytaninie. Najprawdopodobniej po doniesieniu miejscowego granatowego policjanta, 24 marca 1944 roku niemieccy żandarmi dowodzeni przez Eilerta Diekena zamordowali wszystkich mieszkańców domu - najpierw ukrywanych Żydów, następnie gospodarzy, a później ich sześcioro małych dzieci. Wiktoria była wówczas w zaawansowanej ciąży a siódme dziecko przyszło na świat w chwili egzekucji.
10 września 2023 roku w Markowej odbyła się beatyfikacja rodziny Ulmów. Było to pierwsze w historii Kościoła katolickiego wyniesienie na ołtarze całej rodziny - rodziców wraz z dziećmi.
Ulmowie są też patronami otwartego w 2016 roku Muzeum Polaków Ratujących Żydów w Markowej. Placówka założona z inicjatywy dr. Mateusza Szpytmy, obecnego wiceszefa IPN a zarazem członka rodzin Ulmów, opowiada zarówno historię Józefa, Wiktorii ich dzieci, jak i wielu innych podkarpackich rodzin pomagających Żydom. Ich świadectwo pozostaje ważnym punktem wspólnej pamięci - przypomnieniem, że w mrocznych czasach Holokaustu można było pozostać wiernym człowieczeństwu.
Z zażenowaniem i prawdziwym zaskoczeniem przyjęliśmy sekwencję wydarzeń związanych z usunięciem ze stałej wystawy w Muzeum II wojny światowej w Gdańsku obiektów upamiętniających św. Maksymiliana Marię Kolbego, Błogosławioną rodzinę Ulmów oraz rotmistrza Witolda Pileckiego. Szczególnie zaskakujący i żenujący był wywiad prof. Pawła Machcewicza, byłego dyrektora tego muzeum, udzielony „Gazecie Wyborczej”, gdzie nazwał Św. Ojca Kolbe „gorliwym antysemitą”, który rzekomo pisał „niezwykle jadowite antysemickie teksty” oraz stwierdził, że umieszczenie na wystawie rodziny Ulmów „fałszuje rzeczywistość historyczną” II wojny światowej.
Mimo zapowiedzi obecnego dyrektora Muzeum o przywróceniu w nowym kształcie ekspozycji o. Św. Maksymilianie i Bł. Rodzinie Ulmów, w Internecie pojawiła się lawina tekstów zarzucających Św. Maksymilianowi antysemityzm i szkalujących jego dobre imię. Wywołana decyzjami dyrekcji Muzeum II wojny światowej sytuacja boleśnie uderza swym brakiem rzetelności i obiektywizmu w społeczność katolicką. Narusza także poczucie wspólnoty narodowej w stopniu przekraczającym poczynania władzy komunistycznej, która przecież uszanowała oświęcimski czyn św. Maksymiliana, nadając mu w 1972 roku Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari.
- Niech ta renowacja stanie się nie tylko dziełem konserwatorskim, ale także znakiem naszej troski o wartości, które łączą pamięć, wspólnotę i piękno – mówił przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa Borysław Czarakcziew w czasie wręczenia zakonowi paulinów promesy na kompleksowy remont wnętrza bazyliki Na Skałce.
Przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa w czasie swojego wystąpienia w klasztornym lektorium nazwał Skałkę miejscem wyjątkowym „w sercu duchowej i historycznej tożsamości Polski”. Zaznaczył, że Sanktuarium Męczeństwa Świętego Stanisława jest jednym z tych miejsc, które tworzą „kość pamięci narodowej”. – To tutaj od wieków splatają się losy Krakowa i całej Rzeczpospolitej. Tu pielęgnowano ideę polskości w czasach prób i rozdarć, a później wolności odrodzenia – mówił Borysław Czarakcziew dodając, że kościół ojców paulinów na Skałce to nie tylko sanktuarium patrona naszej ojczyzny, ale również Panteon Narodowy, w którym spoczywają „najwybitniejsi synowie polskiej kultury, nauki i ducha”. – Skałka jest miejscem, które uczy nas, że tradycja nie jest ciężarem, ale siłą; że dziedzictwo to nie tylko przeszłość, ale zobowiązanie wobec przyszłości – podkreślał przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
